Tropikal bölgelerdeki deniz ve adaların kenarlarındaki kıyılar boyunca sahile paralel olarak uzanan set resifleri ile çoğunlukla dairevi ve elips şeklinde halkalar oluşturan atoller yer almaktadır. Bunlar, tropikal denizlerde yani sıcak ve tuzlu, berrak sularda yaşayan mercan denilen hayvan ve onunla simbiyotik olarak yaşayan çeşitli alg ve diğer canlıların kireçli iskeletlerinin birikmesi sonucunda meydana gelmiş ve gelmektedir. Bu sahalar dahilinde 400 den fazla atol, Tahiti, Mururoa, Tutulia, Samoa ile Carolina adaları ve Avustralya’nın doğu kıyısı boyunca Queensland açıklarında set resifleri bulunmaktadır.
Atoller üzerinde yapılan araştırmalarda, mercan birikmesi ile oluşan resiflerin kalınlığının birkaç yüz metreyi bulduğu hatta bazı sahalarda bunların kalınlığının 1000 m yi aştığı tespit edilmiştir. Bu durum, atollerin sığ sulara sahip adalar üzerinde yaşadığı, adaların çökmesine paralel olarak resiflerin biriktiğini açıkça göstermektedir. Batmadan önce dalgalar tarafından düzleştirilen volkanik adalar, guyot halini almışlar ve sonra deniz tabanına doğru yavaş yavaş batan guyotlar üzerinde mercanlar yaşamak ve gelişmek için müsait şartlar bulmuşlar ve volkan tepesi üzerinde büyümüşlerdir. Adaların ağır bir tempo ile batmasına bağlı olarak resifler oluşumlarına devam etmişler ve bu suretle ortası sığ su ile kaplı kenarları halka şeklinde olan atoller teşekkül etmiştir. Öte taraftan atoller üzerinde yapılan sondajlarda resifler yani mercan döküntüleri dahilinde sığ su foraminiferleri ve sığ sularda yaşayan diğer canlıların bulunması, atollerin hem sığ su şartlarında hem de yavaş yavaş oluştuğunu göstermektedir.Bu atollere örnek olarak Bikini, Caroline, Marshall adalarının bazıları, Maldive, Gilbert, Funafuti vs. verilebilir.
Mercan Resifleri
Denizaltı Tepeleri ve Guyotlar
Mercan Resifleri
Denizaltı Tepeleri ve Guyotlar
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder