19 Nisan 2011 Salı

Kolombiya






Konum
Kolombiya Güney Amerika´da yer alan bağımsız bir cumhuriyettir. Ülke 32 Departamento ve başkenti ilçesi adı verilen eyaletlerden oluşur. Başkenti Bogotá´dır.

Kolombiya kuzeyinde Karayip Denizi; doğusunda Venezuela ve Brezilya; güneyinde Peru ve Ekvador; batısında ise Büyük Okyanus vePanama ile çevrilidir. Denizde, Kolombiya komşuları ABD Panama Costa Rica Jamaika

Coğrafi özellikler 

İklimi

Kolombiya´nın iklimi bölgelere göre çeşitlilik gösterir. Vadilerde tropik, yüksek kesimlerde ise ılıman iklim özellikleri görülmektedir. Sıcak iklim kuşağında yer alan ülke dağlarının doruklarında her zaman kar vardır.

Bitki örtüsü 

Ülke topraklarının yarıya yakını sık ormanlarla kaplıdır.

Faunası 

Amazon Ormanları´nda maymun, jaguar, timsah, puma, tapir ve armadillo gibi çeşitli hayvanlar yaşar. Ayrıca papağan ve kolibri gibi tropik kuşlarla Kuzey Amerika´dan göç eden göçmen kuşlarda kış mevsimini burada geçirmektedirler. Yüksek dağlık bölgelerde And Kondorudenen büyük Güney Amerika akbabaları yuva yapar. Pekçok kelebek, örümcek ve böcek türlerinin yanı sıra Magdalena Irmağı´nda da timsah ve kaymanlar yaşar.

Coğrafî şekilleri 

Pico Cristóbal Colón ve Pico Simón Bolívar ülkenin en büyük yükseltileridir (Her ikisinin de uzunluğu 5775 metredir). And Dağ sisteminin üç büyük sıra dağı olan Batı, Orta ve Doğu Cordilleralar ülkenin batı yarısı boyunca uzanarak Ekvador sınırında birleşirler. Alçak doğu düzlüğü boyunca Amazon ve Orinoko ırmaklarının kolları uzanır. 1600 km uzunluğundaki Magdalena Nehri, kuzeye doğru akarak Karayib Denizi'ne dökülür.

Tarihi 

Kolombiya´nın şimdi ki topraklarında, İspanyollar gelmeden önce yörenin yerlileri ticaret ve altın işleme sanatıyla uğreşıyorlardı. BuradaMuisca, Tayrona, Sinú, Quimbaya ve San Agustín kültürleri yüzyıllar boyunca yaşadılar.
Kristof Kolomb'un adıyla anılan ülke topraklarına Kolomb hiç ayak basmamıştır. Bu toprakları gören ilk Avrupalı, İspanyol Alonso de Ojeda ve onun kılavuzu İtalyan Amerigo Vespucci'ydi.
1525 yılında Rodrigo de Bastidas Santa Marta kentini kurdu. Bunun ardından ülkenin kuzeyinde Karayib Denizi kıyısında Cartagena şehri kuruldu. 1538 yılında Gonzalo Jiménez de Quesada yerli halkın Bacatá adını verdikleri yerleşim yerini ele geçirerek burada Bogotá şehrini kurdu. 1808 yılında Napolyon, İspanya'yı işgal edince Amerika Kıtası´ndaki İspanyol sömürgeleri bağımsızlık savaşlarını ilan etti. BöylelikleSimón Bolívar önderliğindeki güçler Cartagena´da bağımsızlıklarını ilan ettiler, böylelikle 1821 yılında Büyük Kolombiya adıyla bugünkü Kolombiya, Ekvador, Panama ve Venezuela topraklarını kapsayan bir federasyon kuruldu. 1829 yılında Venezuela ve 1830 yılında ise Ekvador federasyondan ayrıldı. Panama ve Kolombiya´dan oluşan yeni devlette 1840 ila 1903 yılları arasında kanlı çatışmalar yaşandı. 1903 yılında ABD´nin desteğini alan Panamalılar bir ayaklanma sonucu Kolombiya´dan ayrıldı. Panama aynı yıl Panama Kanalı´nın kullanım hakkını ABD´ye verdi.
1948 ila 1953 arasında Kolombiya içinde büyük karışıklıklar yaşandı. Violencia adını alan şiddet olayları meydana geldi. 1950 yılında muhafazakar Mariano Ospina Pérez boşalan iktidarı devralan bir başka muhafazakar olan Laureano Gómez vekili Roberto Urdaneta ile birlikte katı bir yönetim sergiledi. Üç yıllık görev sırasında 80.000 kişinin hayatını kaybettiği tahmin ediliyor. Violencia 1963 yılına kadar sürdü. Bu zaman zarfında 200.000 kişi öldü. Violencia'ya karşı solcu gerilla grubu FARC mücadele etti. Ülkedeki karışıklıklar sebebiyle 12 ağustos 2002'de Başkan Álvaro Uribe Vélez 90 günlük olağanüstü hal ilan etti.
Ülkede 28 mayıs 2006 gününde yapılan seçimlere başkan Álvaro Uribe Vélez, liberal Horacio Serpa, sol PDA'lı Carlos Gaviria ve Bogotá Eski Belediye Başkanı Antanas Mockus adaylıklarını koydular. Seçime katılım oranı sadece % 45,11´di. Başkanlığa tekrar seçilen Álvaro Uribe Vélez % 62 oranında Kolombiya için rekor sayılan oy aldı.

Nüfus 

Ekim 2006´da yapılan nüfus sayımında 1.141.748 km²´lik Kolombiya topraklarında 41.966.004 kişinin yaşadığı tespit edilmiştir. Nüfusun % 60´ını İspanyol ve yerli karışımı mestizolar, % 20´sini İspanyol kökenli beyazlar, % 14´ünü Avrupalı-Afrikalı karışımı mulattolar oluşturmaktadırlar. Kıyı kesimlerinde Afrokolombiyalılar yaşamaktadırlar.Diğer etnik gruplar arap asıllı Lübnan'lı Kolombiyalılar oluşturur.
Resmi dili İspanyolca'dır.

Map of Colombia

Belli başlı şehirleri 

Şehir/KasabaNüfusBölge/Eyalet
1Bogotá8,698,548Bogotá
2Medellin2,223,079Antioquia
3Santiago de Cali2,068,386Valle del Cauca
4Barranquilla1,429,031Atlántico
5Cartagena1,001,044Bolívar
6Cúcuta760,336Norte de Santander
7Bucaramanga591,077Santander
8Pereira460,271Risaralda
9Santa Marta459,333Magdalena
10Ibagué430,746Tolima
11Bello413 465Antioquia
12Pasto400,068Nariño
13Neiva370,585Huila
14Manizales362,856Caldas
15Soledad360,294Atlántico

Din 

Kolombiya Anayasası´nda inanç özgürlüğü garantiye alınmıştır. Kolombiya hukumeti din bakimindan yasal belgeler tutmamasina karsin, 2001 de, El Tiempo gazetesince yapilan bir anket sonucundaki istatistiklerde soyle sonuclar cikmistir;
  • 81% Roman Katolik.
  • 10% Protestan olmayan katolikler
  • 3.5% Protestan hristiyanlar
  • 1.9% Herhangi bir dine meshup olmayanlar
  • 2.3% Yahudi
  • 3.6% Diger inanclar:
o Seventh-day Adventist Church: 180,000 civarinda uye. o The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints: 130,000 civarinda uye o Jehovah's Witnesses: 120,000 civarinda uye. o Judaism: 5.000 ve 10,000 nin arasinda uye. o Islam: figures unknown, tahmini 2,000'in assagisi.

Ekonomi 

Kolombiya, Güney Amerika´nın en önemli üretici ülkelerinden biridir. Karanfil üretiminde dünyada birinci sırada yer alan Kolombiya, kahve üretiminde de dünyada Brezilya´dan sonra ikinci sırada gelmektedir. Ulaşımın ülkede gelişmesi ile birlikte sanayii de hızlı bir büyüme göstermektedir. Tarımdan elde edilen ürünlerin satışı, ulaşım sayesinde ekonomi daha da gelişmektedir. Ülkede limon, portakal, muz, mango ve guava gibi meyveler yetiştirilir. Sık ormanlarından kereste, kâğıt ve kontrplak gibi ürünler elde edilir. Dünyanın en değerli zümrütleri burada çıkarılır. Zengin platin, altın, gümüş, bakır, kömür,, demir, tuz, nikel, fosfat, manganez, mika ve kuvars yatakları mevcuttur. Venezuela ve Ekvador sınırları yakınlarında çıkarılan petrolün bir bölümü dış ülkelere satılmaktadır. Modern dokuma ve giyim sanayisinin yanı sıra kimyasal madde, ilaç hammaddeleri, madeni eşya, çimento ve motorlu araç sanayileri de gelişmektedir.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder